Raid sistemleri (Redundant Array of Independent Disks), yazılımsal ve donanımsal olarak ikiye ayrılırlar. Yazılımsal raid, ek bir donanıma ihtiyaç duymayacağı için genellikle Windows işletim sistemlerinde kullanılır. Donanımsal raid ise, bir raid kartı gerektirmektedir.
Bilgisayarlarda veri depolama aygıtlarının başlıcası olan harddiskler, bir çok sebep neticesinde bozulabilmektedir. Bu sebepler, manyetik ortam, elektriksel problemler, düşürme, suyla temas veya çarpma vb. şeklinde olabilir. Raid, çeşitli nedenlerle bozulan harddisklerdeki kritik veri kayıplarını önlemek veya en aza indirmek amacıyla geliştirilmiş, diskleri ister performans isterseniz güvenlik gibi konularda konfigüre edebileceğiniz bir yapı sunar.
Sonuç olarak bir Raid yapısı için, en az 2 diske ihtiyacımız bulunuyor.
Raid türleri disk sayınıza ve ihtiyacınıza göre değişiklik göstermektedir. Her ne kadar 13 adet raid türü yapılabiliyor olsa da, bizler Raid 0, 1, 0+1, 5 ve 10 yapılandırmasını sıklıkla kullanırız.
Raid 0 neden yapılmalıdır?
En az 2 diskle kurgulanabilir bu yapıyı gerçek bir performans istiyorsak seçebiliriz. Bu yapıda, Raid kartı üzerindeki tüm veriler disk sayısına göre bölünür ve aynı anda hepsine yazma sağlanır. Bu sayede elimizdeki tüm disklerin rpm hızlarını birleştirerek yüksek hızda yazma gücüne kavuşuruz. Burada önemli bir nokta, bu yapının sadece performans için olduğudur ve disklerden biri çalışamaz duruma geldiğinde tüm veri kaybedilmiş olacaktır.
Raid 1 neden yapılmalıdır?
Yine en az 2 disk ile kurabileceğimiz bu yapıda, Raid kartına gelen bütün veriler aynı anda 2 diske birden yazılır. Dolayısıyla disklerden birinde bir problem olduğunda veriler kaybolmayacak ve sistem çalışmasına devam edilebilecektir. Bu kurgudaki önemli nokta ise, toplamda 2 disk kapasitesinin yarıya ineceğidir.
Raid 5 neden yapılmalıdır?
Şu anda en yaygın kullandığımız yapıdır. En az 3 disk ile oluşturulabilir. Bu yapıda veri dışında parite (Parite, yaşanan veri kayıplarını eski haline getirebilmemiz için kullandığımız bir sistemdir.) bilgisi de tüm disklere aynı anda yazılır. Disk kapasitesi 3/1 oranında azalacaktır.
Raid 10 neden yapılmalıdır?
Bu yapı en az 4 disk ve çiftli olarak artan oranlarda kurulabilir. Aslında Raid 1+0 olarak da düşünebiliriz. Getireceği maliyet sebebiyle ev kullanıcıları için pek mantıklı gözükmese de, hem veri güvenliği sağlamak hem de performans artışı isteyen kullanıcılar için idealdir.
Bu disklerin 2 tanesi rpm(RAID 0) için kullanılıyor ve ortaya çıkan yapının ayna (mirrorig) kopyası diğer 2 diske alınıyor (RAID 1). Böylece tek bir diske göre neredeyse 4 kat okuma performansı, 2 kat da yazma performansı elde ediyorsunuz.
Hot Spare nedir?
Raid üzerinde diğer önemli konulardan biri de Hot Spare dir. Raid kurarken genellikle 1 tane veya isteğe göre daha da fazla olabilen diski hot spare olarak yapıya dahil edebiliriz. Bu disk, raid sisteminde herhangi bir diskin bozulması durumunda otomotik olarak devreye girer ve arızalı diski değiştirmek için geçecek sürede bizlere zaman kazandırır.
Arızalı diski sunucuyu kapatmadan çıkarabilir ve yerine yeni bir tanesini takabiliriz. Bu işlemi gerçekleştirebilmemiz için de raid sisteminde Hot Swap özelliği olmalıdır.
Kaynak: http://www.evabt.com/evablog/blog/69/raid-nedir-raid-yapilari-nasil-olmalidir.html
